Dava Konusu Kural

Dava konusu kuralla kişilerin talep, görüş ve önerilerini kamu kurum ve kuruluşlarına daha kolay iletebilmesini ve başvurular hakkında daha etkili ve hızlı sonuç alınabilmesini sağlamak amacıyla resmî bir platform olan Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezinin (CİMER) kurularak çalışma usul ve esaslarının Cumhurbaşkanınca çıkarılacak yönetmelik ile belirlenmesi öngörülmüştür.

İptal Talebinin Gerekçesi

Dava dilekçesinde özetle; hak arama hürriyeti ile dilekçe ve bilgi edinme haklarıyla ilgili olan kuralın Cumhurbaşkanlığı kararnamesi (CBK)  ile düzenlenemeyecek yasak alanda düzenleme içerdiği, temel hak ve özgürlüklere ilişkin sınırlama öngören düzenlemelerin münhasıran kanunla yapılması gerektiği, kuralla kanunda açıkça düzenlenen konulara ilişkin düzenleme yapıldığı, hem kişiler hem de idare yönünden öngörülebilir nitelikte olmadığı belirtilerek kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Anayasa'nın 74. maddesinde dilekçe hakkı ve bilgi edinme hakkı anayasal güvence altına alınmıştır. Anayasa’nın 104. maddesinde ise Anayasa’nın İkinci Kısım Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile Dördüncü Bölüm’ünde yer alan siyasi haklar ve ödevlerin CBK ile düzenlenemeyeceği belirtilmiştir. Dava konusu kuralda yer alan kuruluş amacı gözetildiğinde CİMER’in üstlendiği görev ve yürüttüğü faaliyetlerin Anayasa’nın 74. maddesinde güvence altına alınan dilekçe hakkının ve bilgi edinme hakkının kapsamında kaldığı görülmüştür. Bu itibarla dilekçe hakkına ve bilgi edinme hakkına ilişkin düzenleme içeren kuralın CBK ile düzenlenemeyecek yasak alana ilişkin olduğu anlaşılmıştır.

Öte yandan bilgi edinme hakkı ile başta ifade özgürlüğü olmak üzere Anayasa’da güvence altına alınan ve CBK ile düzenlenemeyecek yasak alanda kalan diğer birçok temel hak ve özgürlük arasında da önemli bir ilişki ortaya çıkabilmektedir. Bu bağlamda bilgi edinme hakkı ile ilgili yapılan düzenlemelerin kapsamı itibarıyla bazı durumlarda bu hakla bağlantılı olarak yasak alanda kalan diğer temel hak ve özgürlükler yönünden de etki ve sonuç doğurabileceği değerlendirilmiştir.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kuralın Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir.